Opruimen als je ouder wordt: 5 tips
Döstädning. Opruimen voordat je doodgaat. Dat betekent deze Zweedse term letterlijk. Ik maak er liever van “opruimen als je ouder wordt”. Dat klinkt wat vriendelijker. En ik doel niet specifiek op het opruimen voordat je doodgaat maar meer op opruimen in situaties waarin je als oudere een keer terechtkomt, bijvoorbeeld bij het verhuizen van een groot huis naar een kleinere woonruimte of zelfs een kamer in een verzorgingshuis.
Disclaimer: dit bericht bevat affiliatelinks. De linkjes in deze tekst verwijzen naar artikelen bij Bol.com en So Clever. Dit betekent dat ik een kleine commissie kan verdienen wanneer jij een aankoop doet aan de hand van deze link. Maar maak je geen zorgen, hier betaal jij niets extra’s voor, het is dus een win-win situatie voor jou en voor mij. Dank je wel alvast! En voordat je een aankoop overweegt, denk goed na of je het echt nodig hebt of er echt blij van wordt!
Welke opruimsituaties zijn er in het leven van senioren?
Ik noemde er net al eentje, namelijk een heel stuk kleiner gaan wonen. Dan kan lang niet alles mee en dient er dus goed opgeruimd te worden. Maar het kan ook zijn dat een partner overlijdt en dat de spullen van deze partner een keer opgeruimd moeten worden. Misschien met een verhuizing erbij, maar misschien blijft de andere partner in het huis wonen. En dan komt na een bepaalde rouwperiode het moment waarop de partner de spullen van de overleden partner wil opruimen, wil “loslaten”. Deze situatie komt overigens niet alleen voor bij senioren maar helaas ook bij jongere mensen.
Döstädning
Ik noemde deze term al even. Het is de edele Zweedse kunst van het opruimen voordat je doodgaat. Dit klinkt wat raar maar het heeft een mooie gedachte. Namelijk dat je jouw nabestaanden niet opzadelt met het opruimen van al jouw spullen, meestal verzameld gedurende tientallen jaren. Dus begin als je wat ouder wordt, zo rond pensioenleeftijd maar mag ook eerder, met het loslaten van een heleboel spullen die je niet meer gebruikt of niet meer nodig hebt. En dan is het opruimen ervan ook een mooie reis in jouw verleden, alles komt weer even langs, goede herinneringen of minder goede herinneringen. Afscheid nemen en herinneringen ophalen. Dat is mooi toch? Er is een boekje over geschreven en dat is te koop op Bol.com:
Waarom is opruimen als je ouder wordt nodig en waarom is er vaak (professionele) hulp nodig ?
Sommige mensen kunnen goed zelf opruimen, sommigen hebben hulp nodig. Maar als je ouder wordt is het vaak nog lastiger om op te ruimen. Hoe komt dat? Daar zijn meerdere redenen voor, ze hoeven niet allemaal te gelden uiteraard:
- geen netwerk om zich heen hebben, weinig sociale contacten
- geen kinderen hebben die kunnen helpen
- de kinderen wonen te ver weg of zijn te druk
- fysiek en mentaal vaak wat slechtere conditie
- het overzicht houden en het zoeken worden lastiger als je ouder wordt
- veel spullen verzameld met emotionele waarde waardoor moeilijker kunnen loslaten
- voor oudere mensen zijn spullen vaak waardevoller omdat ze opgegroeid kunnen zijn in een periode van schaarste. Dus zomaar van alles wegdoen is dan zonde, want het is toch nog goed?
- met de kinderen opruimen leidt vaak tot wederzijdse frustraties en is voor de kinderen vaak ook lastig omdat er ook spullen van vroeger van hen bij zitten
Een opruimtraject wat ik gedaan heb bij een ouder echtpaar
Ik had enkele weken geleden een traject bij een ouder echtpaar. Zij gaan verhuizen van een eengezinswoning naar een klein appartement en in het huis hebben ze dan zo’n 43 jaar gewoond en spullen verzameld. De kinderen waren een jaar geleden al gestart met het opruimen van het huis en dit ging langzaam en met veel frustraties. De tijd begon te dringen want er was een appartement gevonden, het huis moest te koop maar de zolder stond nog helemaal vol met spullen. Toen is mijn hulp ingeroepen. Hier kwam een aantal van bovenstaande punten bij elkaar: fysiek en mentaal was het opruimen moeilijk, met de kinderen als hulp ging het niet zonder frustraties, er waren veel spullen die moeilijk losgelaten konden worden vanwege onder andere het “zonde” vinden om ze weg te doen. In zo’n 6 weken tijd heb ik ze begeleid in het opruimen en is er ontzettend veel afgevoerd naar grofvuil maar ook heb ik meerdere malen mijn auto volgeladen met spullen voor een goede doelen winkel zodat deze spullen verkocht konden worden. Omdat ik als “buitenstaander” aanwezig was bij het proces kon ik hen helpen met keuzes maken zonder frustraties.
Het endowment effect
Deze term komt om de hoek kijken als het gaat om afstand doen van spullen. Het betekent "schenkingseffect" en beschrijft hoe mensen moeilijker afstand kunnen doen van spullen als het in hun bezit is gekomen. Het is de neiging om meer waarde toe te kennen aan spullen als deze eenmaal in bezit zijn; veel meer dan toen het nog niet in hun bezit was. Dit is een reden waarom het voor veel mensen moeilijk is om hun spullen los te laten en weg te doen, ook al ligt het jaren ergens in een doos op zolder. Het onderstaande filmpje legt dat goed uit:
Ik schreef overigens al eerder een blog over "keuzes maken".
Handvatten bij het opruimen als je ouder wordt
Ga je toch zelf opruimen of ga je jouw ouders helpen met opruimen dan is er wel een aantal handvatten om het opruimen makkelijker te maken.
- Begin op tijd met opruimen. Dus weet je al dat je kleiner wilt gaan wonen maar heb je veel spullen? Ga dan ruim op tijd aan de slag met opruimen.
- Begin in ruimtes waar je veel komt. Dan zie je het snelste resultaat en dat motiveert weer om verder te gaan.
- Ruim op in kleine stappen, pak geen grote ruimtes in 1 x aan want je vergist je zeker weten in de tijd die het opruimen kost. Houd ook rekening met je fysieke en mentale conditie, als deze niet meer is wat het is geweest. Je kunt ook wat hebben aan het blog over "mijn 10 gouden opruimregels".
- als logisch vervolg op opruimen in kleine stappen komt de tip om niet te lang achter elkaar op te ruimen
- gebruik dozen/ kratten/ zakken om de spullen te sorteren. Voor deze laatste tip kunt u mijn blogs lezen over de kledingkast opruimen en de schuur opruimen waarin ik uitleg hoe je de spullen kunt sorteren.
- en als laatste: probeer de spullen die weg kunnen zo snel mogelijk af te voeren of op te laten halen
Ook schreef ik het meest complete artikel over opruimen:
Opruimen: De Ultieme Gids voor een Opgeruimd Huis
Om je een idee te geven welke spullen in huis je allemaal aan kunt pakken schreef ik een zeer uitgebreid blog over "ontspullen":
Vragen die je jezelf kunt stellen tijdens het opruimen
Tijdens het opruimproces zijn er een aantal vragen die je jezelf kunt stellen als je het lastig vindt om te bepalen of een bepaald object weg kan of niet. Stel jezelf bijvoorbeeld de volgende vragen:
- Hoe lang heb ik dit al niet gebruikt? Wat is de kans dat ik dit in de nabije toekomst nog ga gebruiken?
- Wist ik überhaupt nog dat ik dit had? Zo niet, dan heb je het niet gemist en kan het eigenlijk weg.
- Heb ik er al meerdere van? (bijvoorbeeld gereedschap).
- Kan ik het binnen 20 minuten binnen een straal van 20 km voor minder dan 20 euro kopen? (of maak hier een ander getal van)
- Is het nog heel? Zo niet, wil je er dan nog tijd, energie of geld insteken om het te (laten) maken?
- Zou ik het nu kopen als het in de winkel lag?
- Bewaar ik dit omdat ik vind dat ik het moet houden (uit schuldgevoel omdat je het gekregen hebt bijvoorbeeld)
- Bewaar ik dit omdat het veel geld heeft gekost? Bedenk dan dat je het geld al uitgegeven hebt en dat je er op dat moment niet armer van wordt als jet het object wegdoet.
Ik maakte ook een opruimactieplan om jou te helpen bij het maken van keuzes. Deze is gratis downloadbaar.
Hulp inschakelen van een professional organizer/ opruimcoach
Als al deze handvatten niet werken of je ziet door de bomen het bos niet meer, of je wilt sowieso hulp, dan kun je ook een professional organizer/ opruimcoach inschakelen. Deze helpt met keuzes maken en omdat een professional geen emotionele verbondenheid heeft met de spullen van een klant kan deze met behulp van vragen stellen de klant helpen in het keuzeproces en andere invalshoeken om naar de spullen te kijken. Ook hebben zij vaak tips waar de spullen heen kunnen, het hoeft zeker niet allemaal weggegooid te worden maar kunnen een tweede leven krijgen via een kringloopwinkel, wel of niet verbonden aan een goed doel.
Conclusie:
Opruimen als je ouder wordt kan een grote uitdaging zijn maar gelukkig zijn er handvatten om het proces beter te laten verlopen en is er ook eventueel (professionele) hulp beschikbaar. Begin op tijd, vraag hulp, werk in kleine stappen en niet te lang achter elkaar dan blijft de motivatie ook goed en blijft het opruimen overzichtelijk. Zie het ook als een reis door jouw geschiedenis, a trip down memory lane. Alle herinneringen nog een keer door je handen en dan loslaten. De herinneringen zitten in jouw hart.
Is het misschien nog niet helemaal duidelijk wat een professional organizer voor je kan betekenen? Bekijk dan dit filmpje hieronder en lees mijn blogs over de misverstanden rondom een professional organizer/ opruimcoach:
- Misverstand nr 1: de opruimcoach komt alles weggooien
- Misverstand nr. 2: een opruimcoach kan alleen helpen bij opruimen
- Misverstand nr 3: een opruimcoach helpt zelf niet mee met opruimen
- Een professional organizer is duur; misverstand nr 4.
- Het misverstand dat een opruimcoach een schoonmaakexpert is
Meer lezen over opruimen als je ouder wordt?
Maak ruimte in je huis | PlusOnline
Hoe ontspul je een huis als je ouder bent? 4 tips - Blogs NBPO
Misschien biedt dit doeboek een mooie ondersteuning bij het opruimen:
Een zeer recent verschenen boek (oktober 2021) over de nalatenschap als de laatste ouder overlijdt:
Als je eenmaal opgeruimd bent dan kan het leuk zijn om de overgebleven spullen handig en mooi op te bergen. De webshop So Clever heeft hier veel mooie opties voor, ik ben zelf al fan!:
Boeken opruimen is soms wel erg lastig heb ik gemerkt bij mensen die ik geholpen heb met opruimen. Een oplossing is dan om een e-reader aan te schaffen en e-boeken te kopen. Scheelt een hoop ruimte.
Ik maakte digitale producten om jou te helpen met het opruimen van jouw huis en jouw leven. Het zijn opruimchallenges of andere downloadbare producten. Klik op de afbeelding om naar mijn webwinkel te gaan.
